Radni zdecydowali wczoraj, aby zaskarżyć decyzję Wojewody Dolnośląskiego. Sprawa odwołania sołtysa Jasnej Góry trafi do sądu
Radni postanowili, aby zaskarżyć do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Dolnośląskiego znak z dnia 4 lipca 2014 r. stwierdzające nieważność uchwały Rady Miejskiej w Bogatyni z dnia 6 czerwca 2014 r. w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały nr 2 Zebrania Wiejskiego Sołectwa Jasna Góra z dnia 3 kwietnia 2014 r. w sprawie odwołania Sołtysa Jasnej Góry.
Uzasadnienie tej decyzji przedstawione na sesji:
"Uchwałą nr LXXXV/1144/14 z dnia 6 czerwca 2014 r. Rada Miejska w Bogatyni stwierdziła nieważność uchwały nr 2 zebrania Wiejskiego Sołectwa Jasna Góra z dnia 3 kwietnia 2014 r. w sprawie odwołania Sołtysa Jasnej Góry wskazując, że uchwała ta została podjęta z istotnym naruszeniem § 9 ust. 2 Statutu Sołectwa Jasna Góra z dnia 28 maja 2002 r., tj. przez Zebranie Wiejskie, w którym w czasie podejmowania uchwały nr 2 obecnych było jedynie 42 osoby, podczas gdy quorum, warunkujące ważność Zebrania Wiejskiego tego Sołectwa i jego kompetencje do podejmowania ważnych uchwał wynosi minimum 48 osób (minimum 1/5 mieszkańców Sołectwa).
W dniu 4 lipca 2014 r. Wojewoda Dolnośląski, w oparciu o przepis ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, podjął rozstrzygnięcie nadzorcze, mocą którego stwierdził nieważność uchwały nr LXXXV/1144/14 Rady Miejskiej w Bogatyni z dnia 6 czerwca 2014 r., naruszając przy tym zasady postępowania nadzorczego poprzez niezawiadomienie organu gminy o wszczęciu postępowania nadzorczego oraz uniemożliwienie organowi czynnego udziału w postępowaniu, a przede wszystkim niezapewnienie udziału w ustaleniu stanu faktycznego i prawa do wysłuchania (art. 91 ust. 5 ustawy o samorządzie gminnym w zw. z art. 7, 10, 61 § 4 i art. 77 kpa).
Jak wynika z uzasadnienia rozstrzygnięcia nadzorczego, Wojewoda Dolnośląski uznał, że podjęcie przedmiotowej uchwały przez Radę Miejską w Bogatyni nastąpiło z istotnym naruszeniem art. 35 ust. 1 w zw. z ust. 3 pkt 5 ustawy o samorządzie gminnym oraz § 26 załącznika nr 4 do uchwały Rady Miasta i Gminy Bogatynia z dnia 28 maja 2002 r. w sprawie uchwalenia statutów sołectw (zwanego dalej: „Statutem Sołectwa Jasna Góra”) i art. 7 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r
Zdaniem Wojewody Dolnośląskiego powołane w nadzorowanej uchwale przez Radę Miejską w Bogatyni przepisy, czyli art. 18 ust. 1 i art. 18 a ustawy o samorządzie gminnym, a także przepis art. 35 ust. 1 w zw. z ust. 3 pkt 5 tej ustawy nie dają Radzie Miejskiej w Bogatyni uprawnień do stwierdzenia nieważności uchwały nr 2 Zebrania Wiejskiego Sołectwa Jasna Góra, nawet w sytuacji, gdy uchwała tego Zebrania w sposób istotny narusza przepis Statutu Sołectwa.
Organ nadzoru, wydając rozstrzygnięcie nadzorcze, stwierdził, że takie działanie nie znajduje koniecznych podstaw prawnych, bowiem w Statucie Sołectwa nie został uregulowany zakres i formy nadzoru organów gminy nad działalnością organów jednostki pomocniczej, co uzasadnia zarzut istotnego naruszenia przez Radę Miejską w Bogatyni przepisów przywołanych wyżej, poprzez podjęcie uchwały bez podstawy prawnej, w tym art. 7 Konstytucji RP, zgodnie z którym „organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa”. Jednocześnie, pomimo obszernego uzasadnienia swojego stanowiska organ nadzoru w zasadzie nie odniósł się do meritum sprawy, stwierdzając nadto, że „bez znaczenia dla ważności analizowanego aktu jest ewentualny problem wadliwości uchwały nr 2 Zebrania Wiejskiego Sołectwa Jasna Góra, bowiem Wojewoda Dolnośląski z mocy ustawy powołany został wyłącznie do nadzoru nad działalnością organów gminy, nie zaś jej jednostek pomocniczych”.
Rada Miejska w Bogatyni nie zgadza się z prezentowanym wyżej stanowiskiem organu nadzoru.
Nie ulega wątpliwości, że związanie administracji publicznej prawem jest jednym ze standardów państwa prawnego i pozostaje w ścisłym związku z wyprowadzaną z art. 7 Konstytucji RP zasadą praworządności formalnej, której elementami są zasada legalizmu i nakaz przestrzegania prawa.
Zgodnie z art. 85 ustawy o samorządzie gminnym, nadzór nad działalnością gminną wykonywany jest na podstawie jedynego kryterium, tj. kryterium zgodności z prawem. Jest to uregulowanie tożsame z ar. 171 Konstytucji RP, a także z art. 8 ust. 2 i 3 Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego, sporządzonej w Strasburgu dnia 15 października 1985 r. Wszelka zatem kontrola działalności społeczności lokalnych (działalności gminnej) powinna w zasadzie mieć na celu jedynie zapewnienie przestrzegania prawa i zasad konstytucyjnych.
Odnosząc powyższe rozważania do rozpatrywanej sprawy wskazać należy, że Rada Miejska w Bogatyni w ramach działalności kontrolno-nadzorczej nad organami jednostki pomocniczej, jest podmiotem legitymowanym do stwierdzenia nieważności uchwał Zebrania Wiejskiego Sołectwa, gdy naruszają one prawo, a uprawnienie takie wynika wprost z treści art. 18 a ust. 1 oraz 35 ustawy o samorządzie gminnym. Z mocy tych przepisów organy gminy stały się ex lege organami kontroli i nadzoru nad działalnością jednostek pomocniczych gminy. Przepisy te wyraźnie wskazują bowiem kompetencje rady gminy jako organu kontrolno-nadzorczego nad działalnością organów jednostki pomocniczej (por. także wyrok NSA w Warszawie z dnia 9 kwietnia 2008 r. II OSK 127/08). Jeżeli więc nadzór organów gminy ma być traktowany jako działalność aktywna, wykonywana ex post , to przyjąć należy, że gminny organ nadzoru jest uprawniony, a nawet ma prawny obowiązek wydawania rozstrzygnięcia w przedmiocie pozbawienia mocy obowiązującej aktów nadzorowanego organu jednostki pomocniczej sprzecznych z prawem.
Nadto, odnosząc się do zarzutu braku określenia w Statucie Sołectwa zakresu i form nadzoru organów gminy, wskazać należy, że Wojewoda zachowuje wpływ na sprawowanie kontroli i nadzoru nad działalnością organów jednostki pomocniczej, gdy dokonuje prawnej oceny postanowień statutu jednostki pomocniczej, w tym przepisów o „zakresie i formach kontroli i nadzoru” organów gminy nad działalnością organów jednostki pomocniczej, o których mowa w art. 35 ust. 3 pkt 5 ustawy o samorządzie gminnym. Jeżeli Wojewoda np. stwierdzi, że przepisy te nie gwarantują osiągnięcia normatywnych celów nadzoru i spełnienia jego funkcji (strzeżenia prawa), to powinien zastosować odpowiedni środek nadzorczy wobec statutu jednostki pomocniczej (uchwały rady gminy) zawierającego jego zdaniem niekompletne lub wadliwe określenie kompetencji nadzorczych organów gminy.
W świetle powyższego stanowisko Wojewody zaprezentowane w rozstrzygnięciu nadzorczym, którym odmówiono Radzie Miejskiej w Bogatyni kompetencji do samodzielnego stwierdzenia nieważności uchwały Zebrania Wiejskiego Sołectwa Jasna Góra, i to w sytuacji, gdy uchwała Zebrania Wiejskiego naruszyła istotnie statut (uchwalony z czynnym udziałem tej samej społeczności w ramach uprzednich konsultacji społecznych), uznać należy za sprzeczne z zasadą legalizmu i fundamentalną, konstytucyjną zasadą samodzielności jednostek samorządu terytorialnego przy wykonywaniu zadań publicznych, podlegającej ochronie sądowej, która została wyrażona w art. 16 ust. 2 i art. 165 ust. 2 Konstytucji RP oraz art. 2 ustawy o samorządzie gminnym.
Biorąc powyższe pod uwagę, podjęcie uchwały w sprawie zaskarżenia rozstrzygnięcia nadzorczego Wojewody jest w ocenie Rady Miejskiej w Bogatyni uzasadnione."
